Αμερικανικές ανησυχίες στο συμπόσιο της ASMP.
Τη γενικότερη παγκόσμια ανησυχία για την αναποτελεσματική προστασία του φωτογραφικού copyright επαλήθευσε η διοργάνωση συμποσίου «Copyright and the New Economy: Issues & Trends Facing Visual Artists» από την επαγγελματική ένωση ΑSMP (American Society of Media Photographers). To σχετικό forum πραγματοποιήθηκε στις 21-22 Απριλίου στο αμφιθέατρο των Νew York Times. Oι γνώμες των αμερικανών συναδέλφων και ειδικών σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας αποκτούν βαρύνουσα σημασία αν σκεφθεί κανείς ότι πρόκειται για την πιο προηγμένη στον κόσμο χώρα ως προς τις αμοιβές αλλά και την κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Victor Perlman γενικός γραμματέας ASMP. Αφού ανέλυσε την σημασία των αμερικανικών νόμων (Copyright Acts) με πιο πρόσφατο το αντίστοιχο νομοθέτημα του 1976, πρότεινε τρεις βιώσιμες πολιτικές που θα μπορούσαν να σταθεροποιήσουν τα απειλούμενα δικαιώματα των φωτογράφων:
την υποχρεωτική αδειοδότηση,
τα συστήματα συλλογικής διαχείρισης πάνω στο ευρωπαϊκό πρότυπο
και ένα είδος διαδικτυακού φόρου που θα έφερνε κάποια αμοιβή στους δημιουργούς (ουσιαστικά ένα τέλος πρόσβασης στο Internet υπέρ των πνευματικών δημιουργών – ας μην ξεχνάμε ότι το 70% του περιεχομένου στο Web αφορά υλικό εικόνας).
Σε παρέμβασή του ο David Carson, σύμβουλος της αμερικανικής Υπηρεσίας Copyright, σημείωσε ότι το τρέχον νομοθετικό πλαίσιο ανάγεται στη δεκαετία του ’60, όταν σε θέματα copyright εμπλέκονταν μικρός αριθμός δημιουργών και εταιριών. Τότε το ζήτημα δεν ακουμπούσε το μέσο πολίτη, γιατί δεν ήταν σε θέση να επηρεάσει τη νομιμότητα της χρήσης. «Τώρα όμως, οποιοσδήποτε έχει υπολογιστή, μπορεί να αντιγράψει, να πολλαπλασιάσει και να μοιραστεί μέσω Internet φωτογραφικό υλικό που έχει πέσει παράνομα στα χέρια του. Ζούμε σε ένα κόσμο που αυτοί οι οποίοι παραβαίνουν τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας είναι πάρα πολλοί…»
Ο καθηγητής Lawrence Lessig, ιδρυτής της πρωτοβουλίας Creative Commons, παρουσίασε το δικό του σκεπτικό ότι η εφαρμογή των συμβατικών μεθόδων προστασίας του copyright οδηγεί σε ανώφελες συγκρούσεις σε μια χρονική συγκυρία όπου θα έπρεπε να επιζητούμε την αρμονική συνύπαρξη και συνεργασία. Ζήτησε την απλοποίηση της νομοθεσίας με θεσμοθέτηση κανόνων διαφάνειας (π.χ. να γίνεται γνωστός ο δημιουργός με ορισμένη διαδικασία κατοχύρωσης και πιστοποίησης των έργων του) και επίσης να οριστικοποιηθεί το περιεχόμενο της δίκαιης χρήσης (fair use). Eπίσης τόνισε ότι η «οικολογική αντίληψη» περί copyright προϋποθέτει μια καινούργια κουλτούρα που μεταξύ άλλων ενθαρρύνει και τους ερασιτέχνες δημιουργούς.
O Jeff Sedlik πρώην πρόεδρος της ένωσης ΑΡΑ (American Photographers Association) και νυν γενικός διευθυντής της Plus Coalition, τόνισε ότι “Τώρα βλέπουμε τις παρενέργειες από την επέκταση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων στα 70 και 75 χρόνια από το θάνατο του δημιουργού που έγινε κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των στούντιο του Hollywood.” Aυτό που παρατηρείται πλέον ευρύτατα είναι ότι οι πελάτες πιέζουν τους φωτογράφους να τους εκχωρούν εξαρχής το σύνολο των δικαιωμάτων επειδή φοβούνται ότι διαφορετικά και για λόγους ανεξάρτητους της θέλησής τους ίσως βρεθούν υπόλογοι για ενδεχόμενη παραβίαση copyright με βαριές αστικές ευθύνες. Άλλο ένα σημείο τριβής είναι η χρονική διάρκεια των συμβάσεων όπου παρατηρείται το φαινόμενο μετά τη λήξη της ισχύος της σύμβασης οι δημιουργοί να απαιτούν πολλαπλάσια ποσά αν τους ζητηθεί η παράταση.
Ο φωτογράφος Chase Jarvis τόνισε τη σημασία του Internet. Είναι η πρώτη φορά που οι φωτογράφοι μπορούν να είναι ταυτόχρονα και διανομείς του προϊόντος τους παρακάμπτοντας τα πρακτορεία. Είναι πολύ εύκολο να στήσεις online φωτοθήκη και να πληρώνεσαι με secure server.
Oι εισηγητές του panel ασχολήθηκαν αρκετά με το θέμα της κατοχύρωσης των έργων μέσω μιας διαδικασίας πιστοποίησης όπως τα domain names του Internet που τα χειρίζονται ειδικά εξουσιοδοτημένοι ιδιώτες καταχωρητές. Ο όγκος της σχετικής πληροφορίας φαίνεται δυσθεώρητος όμως θα περιορίζεται δραστικά εκ του ότι μόνον όσα έργα περιλαμβάνοντα σε συμβάσεις/συμφωνητικά θα καταχωρούνται ενώ η ψηφιακή τεχνολογία αποθήκευσης δεδομένων βελτιώνεται συνεχώς.
Aπό το Photobusiness Weekly τ.69
