44α ΔΗΜΗΤΡΙΑ του Δήμου Θεσσαλονίκης
27 Οκτωβρίου
Το ατμόπλοιο "Χειμάρα" εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκης - Πειραιά. Στις 19 Ιανουαρίου 1947, κοντά στο νησάκι Καβαλλιανή στην Νότιο Εύβοια, το πλοίο βυθίστηκε. Ήταν ένα τραγικό δυστύχημα το ναυάγιο του "Χειμάρα" που άφησε πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Ανάμεσα στους 240 που πνίγηκαν σ' αυτό ήταν και ο φωτορεπόρτερ Λάζαρος Ακκερμανίδης. Είχε τότε κυκλοφορήσει η φήμη ότι μαζί με τον Ακκερμανίδη είχε χαθεί και το περίφημο φωτογραφικό του αρχείο από το Αλβανικό μέτωπο και την Αντίσταση. Η ανακάλυψη όμως του χαμένου υλικού του, ύστερα από 46 χρόνια, που αποτελείται από δύο χιλιάδες φωτογραφίες και αρνητικά του, από την περίοδο εκείνη, πιστεύω ότι αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της Ελληνικής φωτογραφίας, τα τελευταία χρόνια. Ο Λάζαρος Ακκερμανίδης γεννήθηκε το 1903 στα Σούρμενα του Πόντου. Αργότερα η οικογένεια του κατέφυγε στην νότια Ρωσία, στο Σότση, για να αποφύγει τους διωγμούς των Τούρκων. Εκεί τελείωσε το γυμνάσιο και διδάχθηκε την φωτογραφία. Αν και μεγαλωμένος μακριά από την Ελλάδα ο Ακκερμανίδης υπήρξε ένας φλογερός πατριώτης. Έτσι το 1932, αποφασίζει να έρθει στην Πατρίδα, όπου και
αρχίζει να εργάζεται σαν επαγγελματίας φωτογράφος. Λίγα είναι γνωστά για την σταδιοδρομία του τα πρώτα αυτά χρόνια. Άνθρωπος σεμνός, δεν ενδιαφερόταν για την δημοσιότητα και την προβολή του, και αυτό δυσχεραίνει την ιστορική έρευνα. Είναι γνωστό όμως ότι για ένα μεγάλο διάστημα εργαζόταν κοντά στους αδελφούς Μεγαλοκονόμου. Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου βρίσκει τον Ακκερμανίδη στην Κατερίνη, όπου ζούσε ο αδελφός του. Το Γενικό Επιτελείο Στρατού ζητούσε επαγγελματίες φωτορεπόρτερ για να φωτογραφήσουν στο μέτωπο. Μόλις το έμαθε έτρεξε να καταταγεί. Στο μέτωπο ο ενθουσιασμός και η ορμητικότητά του είναι παροιμιώδης. Αδιαφορεί για τον κίνδυνο και βρίσκεται μόνιμα στην πρώτη γραμμή. Αυτό αποτελεί και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των φωτογραφιών του, σε σχέση με άλλους πολεμικούς φωτορεπόρτερ. Το μεγαλύτερο μέρος των φωτογραφιών του από το μέτωπο, το διοχέτευσε στην εφημερίδα "ΝΙΚΗ", η οποία και εξέδωσε, το 1941, ένα ειδικό αναμνηστικό φωτογραφικό λεύκωμα του πολέμου του ‘40, με αποκλειστικές φωτογραφίες του. Ένα μοναδικό αντίτυπο διασώθηκε μαζί με το άλλο φωτογραφικό υλικό του. Λίγο μετά την απελευθέρωση, το 1945, του παραχωρήθηκε το Ζάππειο όπου έκανε μια μεγάλη ατομική έκθεση από το Αλβανικό έπος του ‘40. Τα τρία τελευταία χρόνια πριν από το θάνατό του, ο Ακκερμανίδης θα τα περάσει στη Μακεδονία ανάμεσα στην Κατερίνη και στη Θεσσαλονίκη1 στην τελευταία θα εργαστεί σαν φωτορεπόρτερ στην εφημερίδα το "ΦΩΣ".
Ιστορικός Φωτογραφίας
Για τον Λάζαρο Ακερμανίδη συνέχεια
[...] Η κατοχή και ειδικότερα ο εμφύλιος πόλεμος μέχρι σήμερα αποτελούν μια σχεδόν απαγορευμένη ζώνη από τους επίσημους ιστορικούς της φωτογραφίας. Τα στεγανά όμως πρέπει να σπάσουν και να καταγραφούν όλα τα στοιχεία των φωτογράφων. Χρησιμοποιώντας δε σαν κυρίαρχο κριτήριο, το ήθος, να αναλυθεί και αξιολογηθεί και το φωτογραφικό έργο αλλά και η κοινωνική προσφορά τους. Η περίπτωση του φωτογράφου Λαζάρου Ακερμανίδη είναι πολύ ιδιαίτερη στο χώρο της φωτογραφίας.
[...]Ομως το υλικο του με φωτογραφιες της ομαδας μεραρχιων του ΕΛΑΣ Μακεδονιας μένει στη λήθη.
Οπως επίσης και εκείνο της Απελευθέρωσης της πόλης από τους κατακτητές .
Ήρθε η ώρα από τα ντοκουμέντα της μελέτης "να αποκατασταθεί" το όνομα του φωτογράφου Λαζάρου Ακερμανίδη και να συμπεριληφθεί στους φωτογράφους της Εθνικής Αντίστασης.[...]
(από τον πρόλογο της α` εκδοσης 2006)
Κασιμάτης, Μανόλης
μελετητής της ιστορίας της φωτογραφίας
Φωτογραφίες της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης (Οκτώβρης 1944)
απο το αρχείο του φωτογράφου Λαζαρου Ακερμανίδη
εκδοσεις Φωτογραφίζοντας.
http://eteriafotografizontas.blogspot.com
αναδημοσίευση απο το μπλοκ της πολιτιστικής εταιρείας ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ